“Razem łatwiej” - tradycje Andrzejkowe Lubelszczyzny

Andrzeju, Andrzeju, nasz dobrodzieju dobrą wróżbę daj!

W dniu 30 listopada  Koło PSOUU w Łęcznej było organizatorem imprezy kulturalnej “ Razem łatwiej” - tradycje Andrzejkowe Lubelszczyzny. W imprezie uczestniczyły osoby niepełnosprawne z powiatu świdnickiego - 12 osób,  łęczyńskiego -28 osób w tym 10 osób to uczniowie ze Szkoły Podstawowej w Nadrybiu i Zespołu Szkół z Oddziałami Integracyjnymi w Cycowie ( uczniowie niepełnosprawni).

Celem spotkania było między innymi:

1. Budzenie i rozwijanie zainteresowań polskimi tradycjami i zwyczajami ludowymi

2. Kształtowanie szacunku do kultury i obyczaju

3. Ukazanie dawnych i obecnych tradycji Andrzejkowych Lubelszczyzny

4.Wspólna zabawa

PROGRAM SPOTKANIA :

-  Prezentacje tradycji andrzejkowych znanych i mniej znanych z Lubelszczyzny

-  Przepowiednie, wróżby, piosenki, skecze i dowcipy, układanie butów,

-  Zabawa  z muzyką „na żywo”

-  Lanie wosku,

-  Wybór króla i królowej zabawy „andrzejkowej” ( wybór przebrania)

- Poczęstunek

- Podsumowanie - prezentacji

-  Wręczenie nagród/upominków

-  Zakończenie spotkania

Uczestnicy spotkania zostali powitani i przedstawieni sobie na wzajem przez przewodniczą Zarządu Koła.

Każda grupa uczestnicząca w spotkaniu była bardzo dobrze przygotowana do prezentacji tradycji i tak uczestnicy jak i goście mogli podziwiać :

-  Lanie wosku – To najpopularniejsza z andrzejkowych wróżb

-  Wróżenie z butów

-  Wróżba z imionami

-  Magiczne liczby

-  Andrzejkowe Serce

-  Andrzejkowe ciasteczka z wróżbą

-  Andrzejkowa numerologia

Zabawa z muzyką na „żywo” to doskonała prezentacja strojów, piękna tańca z wyszukanymi „figurami oraz możliwość wyboru króla i królowej balu.

Tak jak kiedyś król szukał ukochanej najczęściej w innym mieście czy kraju tak i na tym balu było Królewską parę wybrali wszyscy uczestnicy,  króla mamy w powiecie łęczyńskim a królową w powiecie świdnickim. Dobre wróżki odnajdziemy w szkole w Nadrybiu, a  do zabawy pięknie nam zagra i zaśpiewa Łukasz. ....

Na zakończenie spotkania zostały wręczone poszczególnym grupom drobne upominki i pamiątkowe dyplomy.

Na spotkaniu nie zabrakło solenizanta Andrzeja – życzeniom nie było końca, było tradycyjne 100 lat  i wiele „słodkści”.

Imię Andrzej pochodzi od greckiego słowa „andros”, czyli mąż, mężczyzna, a także „andreios”, czyli odważny, silny -  nasz Andrzej jest silny.

Wróżby andrzejkowe były rozpowszechnione w całej chrześcijańskiej Europie.                                                   Święty Andrzej uznany jest za patrona panien chcących szybko zmienić stan cywilny. Miał on pomóc dziewczętom w odkrywaniu przyszłości. Chciały dowiedzieć się, kiedy wyjdą za mąż; poznać imię i charakter przyszłego małżonka.

Chłopcy gromadzili się na podobne wróżby w wigilię świętej Katarzyny ,24 listopada. Jednak katarzynki były mniej atrakcyjne od dziewczęcych andrzejek i z czasem uległy zapomnieniu.  Obecnie oba obrzędy zostały połączone i są obchodzone jako andrzejki.

Andrzejki - Dzień Świętego Andrzeja Apostoła, najhuczniej świętowany w Szkocji, w kraju, którego Św. Andrzej jest patronem. W Polsce w wigilie tego dnia , lub w tym dniu w zależności od regionu, wróży się przyszłość, szczególnie matrymonialną.
Święty Andrzej Apostoł był bratem Św. Piotra, uczniem Jana Chrzciciela, prowadził działalność misjonarską nad Morzem Czarnym. Zginął ukrzyżowany na Peleponezie w mieście Patras 30 listopada 30 roku na krzyżu w kształcie litery X (stąd nazwa Krzyż Świętego Andrzeja). Jest patronem Szkocji i Rosji.

Poznane tradycje Lubelszczyzny :

W okolicach Biłgoraja (Huta Stara, Ciosmy, Dąbrowica) przyprowadzano do izby gąsiora i zawiązywano mu łeb. Dziewczynie, którą pierwszą dziobnął wróżono szybkie zamążpójście. Podobnie wróżono w Kocudzy.

 W Gęsi koło Parczewa dziewczęta wołały do izby koguta lub kurę, sypały po garści pszenicy koło siebie i dziewczyna, do której kogut lub kura zbliżyła się pierwsza, miała wkrótce wyjść za mąż. Dziewczęta zawieszały też placek u powały i podskakiwały starając się uchwycić go zębami. Jeżeli którejś się to udało, było dla niej wróżbą pomyślną.

W Kłodzie Dużej dziewczęta w wigilię św. Andrzeja robiły kluski z pszennej mąki, znaczyły je i wrzucały na gorącą wodę. Pierwsza za mąż miała wyjść ta dziewczyna, której kluska najpierw wypłynęła na wierzch. Do praktyk wróżebnych używano także różnych przedmiotów.                                                                                           W Krasnobrodzie pod trzy miski gliniane chowano rutę, czepiec i różaniec. Dziewczęta z zamkniętymi oczyma podnosiły miski. Odkrycie ruty wróżyło, że dziewczyna pozostanie panną przez dłuższy czas, czepiec oznaczał szybkie zamążpójście, różaniec - że zostanie zakonnicą.

  Okolice Annopola n/Wisłą wieczorem dziewczęta wybiegały na podwórze i nasłuchiwały, z której strony zaszczeka pies - z tej bowiem właśnie należało spodziewać się męża.

W Drohiczanach (Hrubieszowskie) dziewczęta biegały do rzeki i nabierały wodę wiadrem. Gdy z wodą nabrały patyków mówiły, że przyszłym ich mężem będzie stolarz lub stelmach, gdy ziemię, że będzie rolnikiem.

We wsiach w okolicach Włodawy i Białej Podlaskiej dziewczęta kładły buty do niecki drewnianej i kołysały nią. W najbliższym czasie miała zostać mężatką ta, której but pierwszy wypadł z niecki.

Jak mówi stare, polskie przysłowie “Na świętego Andrzeja błyska pannom nadzieja”. Wigilia św. Andrzeja, czyli popularne andrzejki od dawien dawna są tradycyjnym wieczorem wróżb.

Dziękuję wszystkim za udział w spotkaniu i wspaniałą zabawę.

Spotkanie „Razem łatwiej” – Tradycje Andrzejkowe Lubelszczyzny mogło się odbyć dzięki dotacji otrzymanej w ramach konkursu - ROPS Lublin.

Zadanie finansowane ze środków PROPS Lublin zgodnie z umową 4071/47/DZR/1/2011

Maria Lisek-Zięba

Barbórka - Święto Górniczej Braci

Dzień św. Barbary, patronki górników to wyjątkowe górnicze święto.

Delegacja PSOUU w Łęcznej w postaci uczestników WTZ w Janowicy złożyła z tej okazji Górnikom życzenia już w piątek 02 grudnia. Młodzież spotkała się z przedstawicielami wszystkich Związków Zawodowych i na ich ręce złożyła życzenia całej Górniczej Braci. Związkowcy obdarowali młodzież słodyczami z kolei młodzież ofiarowała każdemu ze związków obraz wykonany w warsztatach.

Do życzeń dołączyli się pracownicy i Zarząd Koła.

Specjalne życzenia z tej okazji.

Mości gospodarze pięknie się kłaniamy

I szczere życzenia ,

Dziś Wam składamy

Jezus i Maryja niech Wam przewodniczy

Bezpiecznych powrotów

Tego dziś Wam życzym

Do Patronki Basi niesiemy wołanie

Niech w tej ciężkiej pracy

Nic Wam się nie stanie

Jakże niebezpieczna jest praca górnika

Węgiel jest bogactwem

Który ciągle znika

Mości gospodarzu, włodarzysz wspaniale

Życzymy ci zdrowia, życzymy Wam zdrowia

Zarządzaj tak dalej

Górnicy, górnicy Szczęść Boże Wam w pracy

Tego Wam życzymy

My słabsi Polacy

Górnicy, górnicy Szczęść Boże Wam w pracy

My się za Was modlim

O opiekę w pracy

O opiekę w pracy i na każdym kroku

Łaski Najwyższego

W calusieńkim roku

Dzień św. Barbary, patronki górników to wyjątkowe górnicze święto...

Chociaż nie udało nam się dotrzeć na główną uroczystość 4go grudnia to i tak myślą , pamięcią łączyliśmy się z całymi Górniczymi Rodzinami .

Maria Lisek-Zięba